Lęk jest naturalnym zjawiskiem emocjonalnym związanym z przewidywaniem czy wyobrażaniem sobie zagrożenia i pełni ważną funkcję ostrzegawczo-profilaktyczną. W odróżnieniu od strachu, który pojawia się w obliczu konkretnego, realnego niebezpieczeństwa, lęk ma charakter irracjonalny i może wyzwalać się niezależnie od bodźców zewnętrznych lub w reakcji na bodźce, które obiektywnie nie stanowią zagrożenia.
Zawiera w sobie komponent odczuciowy (niepokój, napięcie, obawa, skrępowanie), somatyczny (bardzo wyraźne objawy cielesne), jak również behawioralny (zachowania unikowe). Z chwilą, gdy lęk osiąga takie nasilenie i częstotliwość, które opanowują psychikę i destabilizują funkcjonowanie, mamy do czynienia z zaburzeniem.
Zaburzenie lękowe (zwane popularnie nerwicowym) oznacza patologiczne natężenie lęku powodujące dysfunkcje zachowania, myślenia, emocji i zdrowia fizycznego. Reakcje lękowe tracą swoją adaptacyjną użyteczność. Stają się nieadekwatne do jakichkolwiek bodźców wewnętrznych czy zewnętrznych i obejmują coraz szerszą gamę sytuacji.
Objawy nerwicy
Zaburzenia lękowe w bardzo wyraźny sposób manifestują się dolegliwościami fizycznymi, wywołując najczęściej:
nadmierną potliwość
drżenie dłoni
„uginanie” kolan
tężenie i napięcie mięśni, zwłaszcza barków i kręgosłupa
Na płaszczyźnie afektywnej lęk bardzo często towarzyszy nastrojom depresyjnym (ICD-10 wyróżnia nawet zaburzenia mieszane lękowo – depresyjne), oraz objawia się uczuciem napięcia, obawy nieustannego trwania „w pogotowiu”. Behawioralne zwiastuny lęku koncentrują się głównie na unikaniu wszelkich sytuacji związanych z ekspozycją społeczną, odpowiedzialnością, wyzwaniem, ujawnieniem. Podąża za nimi nieumiejętność działania, nadwrażliwość na krytykę, przewidywanie odrzucenia oraz wchodzenie w rolę ofiary.
Przyczyny nerwicy
U podłoża mogą leżeć czynniki genetyczne, rozwojowe, osobowościowe czy poznawcze, które w zetknięciu z aktualną trudną sytuacją życiową, powodują wystąpienie różnych form lękowych zaburzeń.
Statystyki
Zaburzenia lękowe występują u 5-10% populacji, są zatem powszechnym problemem zdrowia psychicznego, porównywalnym z depresją. Są bardziej rozpowszechnione wśród kobiet niż wśród mężczyzn, dotykają zarówno dzieci jak i dorosłych.
Ludzie dotknięci zaburzeniami lękowymi często cierpią na więcej niż jeden rodzaj choroby; może towarzyszyć im depresja, zaburzenia apetytu lub uzależnienie.
Zaburzenia lękowe są jednostkami chorobowymi, można je zatem diagnozować i leczyć.
Chcesz być na bieżąco z wydarzeniami i newsami psychologicznymi?
Zapisz się do newslettera!
Serwis na swoich stronach www wykorzystuje m.in. pliki cookies w celu zapewnienia Ci maksymalnego komfortu podczas przeglądania serwisu i korzystania z usług. Jeśli kontynuujesz przeglądanie naszej strony bez zmiany ustawień przeglądarki, przyjmujemy, że wyrażasz zgodę na użycie tych plików. Jednak zawsze możesz zmienić ustawienia przeglądarki decydujące o ich użyciu.
Dowiedź się więcej