Czy te same ultradźwięki, które są wykorzystywane powszechnie w diagnostyce, których echo służy do generowania obrazów struktur anatomicznych, takich jak płody w macicy, narządy i naczynia krwionośne, mogą posłużyć do leczenia zaburzeń nastroju, na przykład depresji, bądź stanów lękowych? Naukowcy z Uniwersytetu w Arizonie twierdzą, że tak.
Dobre wibracje
Pomysł narodził się po odkryciu fizjologicznych i behawioralnych efektów zastosowania ultradźwięków u zwierząt. Ultradżwięki wibrują w częstotliwości około 10 milionów drgań na sekundę, podobnie jak mikrotubule, struktury białek wewnątrz neuronów mózgowych, związane z nastrojem i świadomością.
W ramach badania pilotażowego profesor Hamerhoff wraz ze współpracownikami zastosowali przezczaszkową stymulację ultradźwiekami u grupy pacjentów cierpiących na przewlekły ból. Zaaranżowali tak zwaną podwójnie ślepą próbę, czyli sytuację, w której ani lekarz, ani osoby badane nie wiedzieli, czy maszyna do wytwarzania fal dźwiękowych została włączona, czy też nie, a to w celu wyeliminowania efektu placebo.
Pacjenci zgłaszali poprawę nastroju po podaniu ultradźwięków do mózgu, w porównaniu do braku odczuwalnej różnicy, gdy urządzenie pozostało wyłączone. Naukowcy potwierdzili subiektywne doniesienia pacjentów dotyczące zwiększenia pozytywnego nastroju stosując Wizualną Analogową Skalę Nastroju (Visual Analogue Scale - VAS), standaryzowaną miarę, często używaną w badaniach psychologicznych. Odkrycia zostały opublikowane w czasopiśmie "Brain Stimulation".
Dlaczego to działa?
Badanie pilotażowe wykazało zatem bezpieczeństwo i pewną skuteczność stosowania przezczaszkowej stymulacji ultradźwiękowej w podnoszeniu nastroju.
"Ponieważ ważne struktury nazywane mikrotubulami we wszystkich neuronach mózgu drgają w zakresie ultradźwięków, a pośredniczą w nastroju i świadomości, nasza metoda może pomagać w różnych zaburzeniach neurologicznych i psychiatrycznych.", powiedział Hamerhoff.
Prawdopodobnym powodem skuteczności opisywanej metody jest fakt, że ultradźwięki czynią neurony nieco bardziej skłonnymi do „odpalenia”, w częściach mózgu zaangażowanych w nastrój. Stymulacja aktywności elektrycznej mózgu może prowadzić do zmiany nastroju, jak pokazują badania.
Ponadto, drgania ultradźwiękowe wysokiej częstotliwości, które daleko wykraczają poza zakres ludzkiego słuchu i są niewykrywalne podczas przechodzenia przez ciało, mogą być bardziej pożądane niż istniejące techniki stymulacji mózgu, takie jak przezczaszkowa stymulacja magnetyczna (TMS), ponieważ powodują mniej efektów ubocznych.
Badania raz jeszcze
Po uzyskaniu obiecujących wstępnych wyników u pacjentów z przewlekłym bólem, naukowcy postanowili zbadać, czy przezczaszkowa stymulacja ultradźwiękowa może poprawić nastrój w większej grupie zdrowych osób. Przeprowadzono eksperyment na ochotnikach rekrutowanych spośród studentów psychologii.
Po stymulacji ultradźwiękami o częstotliwości 2 megaherców badani zgłaszali, że czują się " lżejsi "lub" szczęśliwsi", również trochę bardziej uważni, skoncentrowani i ogólnie w lepszym nastroju. Wyniki badań wciąż są analizowane.
Ultradźwięki - wytwarzanie
Naukowcy współpracują z firmą konstruującą prototyp przenośnego urządzenia, które potencjalnie może kierować fale ultradźwiękowe do konkretnych regionów mózgu, aby nieinwazyjnie i bezpiecznie regulować aktywność neuronalną.
