We wcześniejszym artykule wspominaliśmy krótko o uzależnieniu od pornografii internetowej. Nie ma wątpliwości, że łatwy i anonimowy dostęp każdego do każdej seksualnej zachcianki, jaką tylko można sobie wyobrazić, stanowi sedno pociągu do internetowego porno. Teraz przyjrzymy się dokładniej, jak rozwija się uzależnienie od internetowej pornografii.
Z czym się wiąże uzależnienie od internetowej pornografii
Nadmierne korzystanie z internetowej pornografii może być traktowane zarówno jako przejaw uzależnienia od Internetu, jak i uzależnienia od seksu. W rzeczywistości, uzależnienie od pornografii jest jednym z najczęściej zgłaszanych problemów towarzyszących seksoholizmowi, szczególnie wśród młodszych osób, i w tak zwanej "fazie 1" uzależnienia od seksu, jak ją nazywa dr Carnes, czyli lżejszej wersji uzależnienia, która nie wymaga angażowania innych ludzi.
Uzależnienie od pornografii rozwija się podobnie jak uzależnienie od narkotyków. Po początkowym nagradzającym doświadczeniu z pornografią, jednostka może doświadczać niekontrolowanych impulsów do uzyskiwania satysfakcji seksualnej w ten sposób. Powiązanie pomiędzy pornografią internetową i seksualną gratyfikacją zostaje pozytywnie wzmocnione i impulsy stają coraz się częstsze i silniejsze. To powiązanie może stać się tak silne, że samo siedzenie przy komputerze wywołuje reakcję seksualną.
Podobnie jak w narkomanii, problemy pojawiają się, gdy przymus, by obejrzeć pornografię koliduje z codziennymi obowiązkami osoby. Zamiast wyjazdu do pracy, uzależniony może zdecydować się zostać w domu i oglądać pornografię - niektórzy twierdzą, że odbywali pornograficzne sesje trwające 8-10 godzin. Wstyd i poczucie winy, które często towarzyszom tym kompulsyjnym doświadczeniom seksualnym, mają również znaczny wpływ na przeżycia uzależnienionego i pozytywnie wzmocniają doświadczenia płynące z tego ukrywanego procederu. Wielu uzależnionych od pornografii donosi, że przeżyło orgazm w nieprzyjemnej sytuacji, w której wstydliwa seksualna ulga była jedynym pozytywnym odczuciem.
Należy zauważyć, że większość osób, które korzystają z internetowej pornografii, robi to rekreacyjnie, z niewielkim złym skutkiem. Podobnie jak w przypadku narkomanii, jest tylko podgrupa osób, które uzależniają się i cierpią poważne konsekwencje (np. utrata pracy, problemy małżeńskie). Czy mówimy o pornografii, hazardzie czy zakupach, nasza złota zasada diagnozowania uzależnień behawioralnych brzmi: nie ma dysfunkcji, nie ma uzależnienia.
Skutki uzależnienia od pornografii a zacisze Internetu
Uzależnienie od internetowej pornografii może również przynosić inne psychologiczne skutki niż wstyd, o którym wspominaliśmy wcześniej. Wraz z rozwojem tolerancji osoby uzależnione mogą zacząć potrzebować coraz więcej dewiacyjnych materiałów, aby osiągnąć ten sam efekt. Pzypomina to znów potrzebę większej ilości i różnorodności substancji doświadczanej przez wielu narkomanów, a w grę wchodzą tutaj fantazje na temat gwałtu, fetysze i pornografia dziecięca. Ekspozycja na taki materiał może rażąco zakłócać przekonania na temat ludzkiej seksualności i rujnować relacje interpersonalne.Uzależnieni często zgłaszają brak satysfakcji ze swoich doświadczeń seksualnych oraz niezadowolenie z partnerów.
Zauważyliśmy, że wstyd jest głównym składnikiem cyklu uzależnienia. Jest to szczególnie prawdziwe w odniesieniu do seksoholizmu. Normy społeczne mówią, że to wstyd kupować magazyn dla dorosłych (jak playboy czy hustler), to wstyd korzystać z usług prostytutki. Internetowa pornografia znacznie zmniejsza ryzyko zdemaskowania, a więc i zawstydzenia. Wiele osób, które doświadczają uzależnienia od pornografii jest w stanie ukryć swoją działalność przed swoimi partnerami i pozostać całkowicie anonimowa w Internecie. Pornografia w sieci jest łatwo dostępna, przez cały czas i za darmo. Po dodaniu do tego pełnej anonimowości otrzymujemy przepis na potencjalnie poważne uzależnienie.
Kilka rad na temat pomocy dla uzależnionych
Podczas odwyku powszechnie zdarzają się nawroty, gdyż pacjenci często doświadczają objawów odstawienia, gdy ich konsumpcja pornografii zostaje zmniejszona. W tym przypadku, jak w wielu innych, nawrót należy traktować jako pomyłkę, a nie prażkę. Oprócz standardowych metod stosowanych w leczeniu uzależnienia od seksu, pacjenci często korzystają z filtrów internetowych i szpiegującego oprogramowania, które wysyła raport na temat ich działalności w sieci do partnera lub terapeuty. Ważne, aby uznać, że choć uzależnienie od pornografii jest poważne, istnieją rozwiązania a możliwości pomocy zwiększają się wraz z pogłębianiem świadomości.
Źródło: Adi Jaffe, "All About Addiction"