Faza Księżyca a sen
Wiedza potoczna głosi, że pełnia Księżyca może wpływać na ludzkie zachowanie. Podobno u wielu osób następuje wówczas pogorszenie snu lub bezsenność, wzmożenie nocnej aktywności, zaostrzenie odczuwanych dolegliwości i ogólna tendencja do działań dziwnych i nietypowych.Lekarze z wieloletnią praktyką potwierdzają te obserwacje i donoszą, że w tej fazie Księżyca ruch na nocnych ostrych dyżurach w szpitalach jest o wiele większy, niż zazwyczaj.
Dlaczego tak się dzieje? Czy to prawda, czy mit wywodzący się z ludowej legendy?
Dobranoc
Grupa szwajcarskich naukowców z Uniwersytetu w Bazylei skupiona wokół profesora Christiana Cajochena postanowiła sprawdzić, czy wpływ pełni Księżyca na ludzki sen jest faktem.
Do udziału w badaniu zaprosili ponad 30 ochotników, podzielili ich na dwie różne grupy wiekowe i analizowali ich sen w warunkach laboratorium. Podczas gdy oni spali, naukowcy monitorowali wzorce ich aktywności mózgowych, ruchy oczu oraz mierzyli wydzielanie hormonów.
Odkrycia pozwalają przypuszczać, że nawet dziś, pomimo wygody i pewnego odseparowania nowoczesnego życia od przyrody, ludzie nadal reagują na geofizyczne rytmy Księżyca a cykle księżycowe i ludzkie zachowania senne są w istocie związane. Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie "Current Biology".
Dane, które zebrali naukowcy, wskazują, że zarówno subiektywne, jak i obiektywne pomiary jakości snu zmieniają się wraz z cyklami księżycowymi. Krótszy i gorszy sen
Okazało się, że w okolicach pełni Księżyca:
- aktywność mózgu w obszarach związanych z głębokim snem spadła o 30 %;
- ludzie potrzebowali pięć minut więcej, aby zasnąć;
- ogólnie spali o 20 minut krócej;
- badani sami opisywali, jakoby ich sen był gorszy podczas pełni Księżyca;
- miary wykazały niższy poziom wydzielania melatoniny, hormonu, który reguluje cykle snu i czuwania.
"To pierwszy rzetelny dowód, że rytm Księżyca może modulować strukturę snu u ludzi”, powiedział Cajochen.
Relikt przeszłości
Zdaniem naukowców, ten rytm cyrkularny może być reliktem minionych czasów, kiedy Księżyc był odpowiedzialny za synchronizację ludzkich zachowań. Jest to dobrze znane zjawisko w świecie zwierząt, zwłaszcza morskich, gdzie światło Księżyca koordynowało zachowania reprodukcyjne.
Dziś inne warunki współczesnego życia, takie jak światło elektryczne, zamaskowały wpływ Księżyca, jednak badania pokazują, że władza Księżyca nad nami może być widoczna i wymierna. Księżyc oddziałuje bowiem na jakość snu ludzi, nawet gdy go nie widzą i nie są świadomi jego aktualnej fazy. Naukowcy twierdzą, że należałoby teraz zbadać dokładniej anatomiczną lokalizację zegara księżycowego i jego podwaliny molekularne i neuronalne.
Może się bowiem okazać, że Księżyc ma wpływ na innyw aspekty naszego zachowania, jak również, na nasze zdolności poznawcze i nasze nastroje.
