Pewne czynności, takie jak jedzenie czy seks, są przez nasz mózg odbierane jako nagradzające, dlatego też struktury centralnego układu nerwowego sprawujące nad nimi kontrolę nazywa się układem nagrody. Zarówno u ludzi, jak i zwierząt aktywacja układu nagrody związana jest z subiektywnym odczuwaniem przyjemności.
Naukowcy z Uniwersytetu w Bostonie pracujący pod kierownictwem dr Tracy Bales odkryli, że głęboka stymulacja tego regionu mózgu u myszy zmniejsza ich zachowania związane z objadaniem się. Odkrycie to może pewnego dnia utorować drogę do zastosowania bardziej skutecznych i trwałych metod leczenia otyłości.
Ustalenie to potwierdza wyniki wcześniejszych badań podkreślających rolę mózgowego układu nagrody w prowokowaniu do spożycia tak zwanej hipersmacznej żywności, czyli produktów wysokoprzetworzonych, bogatych zwłaszcza w cukry i tłuszcze (frytki, pączki i inne tego rodzaju smakołyki).
Stymulacja jądra półleżącego
W omawianym badaniu Tracy Bale i jej współpracownicy z Uniwersytetu Pensylwania sprawdzali, czy aktywacja jądra półleżącego - obszaru mózgu zaangażowanego w promocję zachowań motywacyjnych - zmienia zachowania obżarstwa u myszy.
Naukowcy wykorzystali technikę o nazwie głęboka stymulacja mózgu (DBS), żeby bezpośrednio dostarczyć impulsy elektryczne do jądra półleżącego myszy, które regularnie objadały się pokarmem (przyjmowały 25 % ich ich dziennego zapotrzrebowania na kalorie w ciągu jednej godziny).
Podczas gdy myszy, których nie poddano DBS wykazały niewielkie zmiany w swoich nawykach żywieniowych, DBS znacznie zmniejszyło zainteresowanie innych objadaniem się żywnością o wysokiej zawartości tłuszczu.
Grupa badawcza dr Tracy Bales testowała również długoterminowe skutki DBS na otyłych myszach, które otrzymały nieograniczony dostęp do żywności o wysokiej zawartości tłuszczu. Po czterech dniach ciągłego DBS, otyłe myszy spożywały mniej kalorii, a ich masa ciała spadła.
"Ogólnie rzecz biorąc, nasze badania wykazały, że aktywność w mózgowych ośrodkach nagrody może być kluczowym elementem prowadzącym ludzi do przejadania się, mimo znanych negatywnych skutków zdrowotnych," powiedziała Tracy Bale. "Wyniki te są bardzo ekscytujące, ponieważ dostarczają nam najlepszego dowodu, że możemy być w stanie zmodyfikować określone zachowania związane ze zmianami masy ciała i otyłością", dodała.
Nadzieja na przyszłość
Kolejne badania kliniczne będą musiały zbadać skuteczność DBS w redukcji otyłości u ludzi, zanim naukowcy stwierdzą, czy lub nie DBS przedstawia realną opcję leczenia dla milionów żyjących z otyłością na całym świecie. DBS kierowana w inne obszary mózgu jest obecnie stosowana w leczeniu choroby Parkinsona oraz testowana w badaniach klinicznych nad leczeniem depresji, zaburzeń obsesyjno - kompulsyjnych i uzależnień.
Być może w przyszłości zreplikowana w badaniach klinicznych na ludziach głęboka stymulacja układu nagrody stanie się szybką i skuteczną metodą leczenia dla osób cierpiących z powodu otyłości.
