Spotkałeś może kiedyś początkującego lekarza, który po I roku studiów najchętniej wyleczyłby Cię z każdej choroby?
A może student psychologii po kilku szkoleniach psychologicznych proponuje udzielenie Ci pomocy psychologicznej po rozstaniu z partnerem?
A może student psychologii po kilku szkoleniach psychologicznych proponuje udzielenie Ci pomocy psychologicznej po rozstaniu z partnerem?
Jak to się dzieje, że czasami osoby, które są na początku swojej kariery naukowej/zawodowej tak wysoko cenią swoje umiejętności, że są w stanie udzielić Ci pomocy/wsparcia, a doświadczony profesor, czy człowiek mający długi staż pracy, waha się, szuka wielu rozwiązań, czy potrzebuje konsultacji?
O sytuacji, kiedy osoby z małymi kwalifikacjami przeceniają swoje umiejętności, a doświadczeni je zaniżają opowiemy w dzisiejszym artykule!
Czym jest Efekt Dunninga- Krugera?
Efekt ten polega na przecenianiu swojej wiedzy i zdolności przez osoby o mniejszych kwalifikacjach oraz zaniżaniu swoich kompetencji przez osoby wykształcone/ ekspertów w danej dziedzinie.
Jest to przykład błędu poznawczego, czyli mylnego sposobu postrzegania rzeczywistości, który powoduje, że nasze myślenie i zachowanie jest czasem nieracjonalne. Błąd poznawczy jakim jest efekt Dunninga-Krugera jest stosunkowo częstym, którego prawdopodobnie każdy nas doświadczył osobiście.
Początki badań nad efektem Dunninga- Krugera
Dunning i Kruger była to dwójka badaczy, którzy zainspirowani wcześniejszymi badaniami nad zdolnościami praktycznymi (np. prowadzenia auta, tenis, gra w szachy) postanowili sprawdzić czy osoby o niskich bądź małych kompetencjach w danej dziedzinie, rzeczywiście nie potrafią adekwatnie ocenić swoich zdolności u siebie, a także u innych osób.
Dunning i Kruger zdecydowali się zweryfikować swoje przypuszczenia co do tego, jaką samoocenę mają studenci uczelni na której pracowali w zdolnościach myślenia logicznego, gramatyce oraz poczuciu humoru. Po ankiecie badani zostali poproszeni o oszacowanie ich wyników w czasie zajęć. Co zauważyli badacze?
Studenci obiektywnie kompetentni – czyli Ci którzy rzeczywiście osiągnęli wysoki wynik w teście, zaniżali swoje kompetencje na forum publicznym, natomiast Ci, którzy mieli wyniki gorsze, przeceniali swoje zdolności i zawyżali je. Studenci, których wyniki plasowały się w 12-tym percentylu, potrafili nawet zawyżyć ich wyniki do 62 percentyla!
Dlaczego NIE WIEM, mimo że WIEM?
Jakie są główne przyczyny obniżania swoich zdolności przez kompetentnych studentów? – takie pytanie zastanawiało Dunninga i Krugera. Seria czterech eksperymentów pozwoliła znaleźć im dwie odpowiedzi na ich pytania.
Studenci obiektywnie kompetentni zakładali, że zadania które dla nich były proste, były takie dla wszystkich innych. Właśnie dlatego w „ich oczach” tak wysoki wynik nie był niczym szczególnym.
Co więcej studenci, którzy posiadali już większą wiedzę w danej dziedzinie, zdawali sobie sprawę z tego, jak wiele jeszcze nie wiedzą. Takie właśnie poczucie niepewności i świadomośc braku informacji powodowało, że zaniżali oni swoją samoocenę.
Natomiast studenci, którzy byli niekompetentni, czyli ich wyniki znajdowały się w dolnej granicy skali nie mieli świadomości braku wiedzy, czy niedoinformowania w danej dziedzinie. W tej sytuacji to właśnie brak tej świadomości sprawiał, że przeceniali oni swoje zdolności i tkwili w niewiedzy.
Teraz, kiedy już wiesz na czym polega efekt Dunninga-Krugera, pamiętaj o nim zawsze, kiedy zaczniesz „popisywać” się swoją wiedzą w towarzystwie. Bo może czasem słynne słowa „wiem, że nic nie wiem” okażą się lepszym wyjściem, niż próba pokazania co (NIE)umiemy :)
Efekt ten polega na przecenianiu swojej wiedzy i zdolności przez osoby o mniejszych kwalifikacjach oraz zaniżaniu swoich kompetencji przez osoby wykształcone/ ekspertów w danej dziedzinie.
Jest to przykład błędu poznawczego, czyli mylnego sposobu postrzegania rzeczywistości, który powoduje, że nasze myślenie i zachowanie jest czasem nieracjonalne. Błąd poznawczy jakim jest efekt Dunninga-Krugera jest stosunkowo częstym, którego prawdopodobnie każdy nas doświadczył osobiście.
Początki badań nad efektem Dunninga- Krugera
Dunning i Kruger była to dwójka badaczy, którzy zainspirowani wcześniejszymi badaniami nad zdolnościami praktycznymi (np. prowadzenia auta, tenis, gra w szachy) postanowili sprawdzić czy osoby o niskich bądź małych kompetencjach w danej dziedzinie, rzeczywiście nie potrafią adekwatnie ocenić swoich zdolności u siebie, a także u innych osób.
Dunning i Kruger zdecydowali się zweryfikować swoje przypuszczenia co do tego, jaką samoocenę mają studenci uczelni na której pracowali w zdolnościach myślenia logicznego, gramatyce oraz poczuciu humoru. Po ankiecie badani zostali poproszeni o oszacowanie ich wyników w czasie zajęć. Co zauważyli badacze?
Studenci obiektywnie kompetentni – czyli Ci którzy rzeczywiście osiągnęli wysoki wynik w teście, zaniżali swoje kompetencje na forum publicznym, natomiast Ci, którzy mieli wyniki gorsze, przeceniali swoje zdolności i zawyżali je. Studenci, których wyniki plasowały się w 12-tym percentylu, potrafili nawet zawyżyć ich wyniki do 62 percentyla!
Dlaczego NIE WIEM, mimo że WIEM?
Jakie są główne przyczyny obniżania swoich zdolności przez kompetentnych studentów? – takie pytanie zastanawiało Dunninga i Krugera. Seria czterech eksperymentów pozwoliła znaleźć im dwie odpowiedzi na ich pytania.
Studenci obiektywnie kompetentni zakładali, że zadania które dla nich były proste, były takie dla wszystkich innych. Właśnie dlatego w „ich oczach” tak wysoki wynik nie był niczym szczególnym.
Co więcej studenci, którzy posiadali już większą wiedzę w danej dziedzinie, zdawali sobie sprawę z tego, jak wiele jeszcze nie wiedzą. Takie właśnie poczucie niepewności i świadomośc braku informacji powodowało, że zaniżali oni swoją samoocenę.
Natomiast studenci, którzy byli niekompetentni, czyli ich wyniki znajdowały się w dolnej granicy skali nie mieli świadomości braku wiedzy, czy niedoinformowania w danej dziedzinie. W tej sytuacji to właśnie brak tej świadomości sprawiał, że przeceniali oni swoje zdolności i tkwili w niewiedzy.
Teraz, kiedy już wiesz na czym polega efekt Dunninga-Krugera, pamiętaj o nim zawsze, kiedy zaczniesz „popisywać” się swoją wiedzą w towarzystwie. Bo może czasem słynne słowa „wiem, że nic nie wiem” okażą się lepszym wyjściem, niż próba pokazania co (NIE)umiemy :)
